Μάς ενημερώνει η ψυχολόγος Αριάδνη Α. Λοράνδου (a.lorandou@gmail.com)
Εφηβεία, μια σημαντική μετάβαση από την παιδική ηλικία στην ενηλικίωση. Το άλλοτε παιδί γίνεται έφηβος και ο έφηβος μπαίνει στην ενηλικίωση. Μια γρήγορη και απαιτητική εξελικτική μετάβαση όπου δημιουργεί στον πλέον έφηβο, έντονες εναλλαγές διάθεσης, αρνητικότητα, δυσφορία, δυσκολία στην αξιολόγηση του εαυτού του και εκτός από όλα αυτά έχει να αντιμετωπίσει τις ορμονικές και σωματικές αλλαγές.
Ο έφηβος σκέφτεται με γενικεύσεις κάτι το οποίο τον εμποδίζει να δει ατομικά τον εαυτό του ώστε να διακρίνει το τι, το πως, το που, το πότε και να διαμορφώσει μία ολοκληρωμένη εικόνα του εαυτού του. Από αυτή την στιγμή παίρνει μία καινούργια θέση στην οικογένεια όπου πλέον αντιλαμβάνεται ότι δεν είναι ένα εξαρτώμενο μέλος και επαναστατεί διεκδικώντας τον χώρο και τον χρόνο του. Αυτή η ανάγκη του εφήβου να μην εξαρτάται, περνά και στο σχολικό περιβάλλον όπου τις περισσότερες φορές φαίνεται μέσω της μειωμένης σχολικής απόδοσης. Ο έφηβος μοιάζει πως δεν ακούει κανέναν, όμως ψάχνει κάποιον να τον ακούσει. Ο έφηβος μοιάζει άτρωτος, όμως χρειάζεται προστασία. Ο έφηβος αναζητά την επιτυχία στο σχολείο, όμως όχι ως τον ένα και μοναδικό λόγο επιτυχίας. Ναι, αλλάζει διάθεση, ναι, έχει συγκρούσεις, ναι, έχει άγχη, ναι, μιλά χωρίς να το πολυσκεφτεί το οτιδήποτε, όμως επειδή η μετάβαση από παιδί σε έφηβο είναι γρήγορη και απαιτητική, δεν έχει προλάβει να αναπτύξει όλες τις γνωστικές λειτουργίες όπου θα τον βοηθήσουν να αξιολογεί σωστά τις πληροφορίες.
Εκτός αυτών, έχει να βιώσει και τις αλλαγές της κοινωνίας όπως τις πολύπλευρες συμπεριφορές των ανθρώπων όπου άλλοτε δεν τις παρατηρούσε καν, την ανεργία, την τεχνολογική ανάπτυξη και όλα αυτά φαντάζουν ως ένα τεράστιο αδιέξοδο. Τι άλλο;
Ένα εξίσου σημαντικό στοιχείο στην πορεία του εφήβου είναι ότι κάνει προβολές στο μέλλον. Με άλλα λόγια οραματίζεται. Καλώς εάν οραματίζεται κάτι θετικό, το αρνητικό όμως δημιουργεί έντονο άγχος και ανασφάλειες. Έτσι λοιπόν, τις περισσότερες φορές, το μέλλον φαντάζει ρευστό για τον έφηβο.
Τι χρειάζεται;
-
Να αντιληφθούμε όλα τα παραπάνω όχι ως μια υπερβολή αλλά ως μια πραγματικότητα.
-
Οι γονείς να θέτουν λογικούς κανόνες και όχι κανόνες τιμωρίας.
-
Οι γονείς να αποδεχτούν το γεγονός ότι ο/η έφηβος είναι ενεργό μέλος της οικογένειας, δικαιούται να έχει άποψη και όχι να του επιβάλλονται.
-
Να αναπτύσσεται διάλογος με κατανόηση και όχι με όρους όπως «επειδή το λέω εγώ».
-
Είναι σημαντικό ο έφηβος να ακούσει με προσοχή έστω κι αν δεν συμφωνήσει.
-
Το οικογενειακό περιβάλλον χρειάζεται να είναι φιλικό, ζεστό, ευαίσθητο και ανοιχτό στην επικοινωνία. Η παρατεταμένη θέση του εφήβου σε ένα ψυχρό και αφιλόξενο περιβάλλον, τον θέτει σε κίνδυνο.
-
Να χρησιμοποιείται η έννοια της απλότητας στις δυσκολίες και όχι οι έντονες συγκρούσεις.
Σίγουρα το τι χρειάζεται δεν είναι πάντοτε εύκολο, παρόλα αυτά οι γονείς δεν αποτελούν την μόνη πηγή αξιολόγησης του εφήβου. Οι συνομήλικοι είναι εξίσου μια πηγή αξιολόγησης και τις περισσότερες φορές είναι ισχυρότερη και πολλές φορές χωρίς ευαισθησία. Οπότε, γνωρίζοντας αυτό, ίσως να ξανασκεφτούμε τον τρόπο αντιμετώπισης του εφήβου.
Η ηλικία μπορεί να περιγράφει την εφηβεία, όμως τα συναισθήματα από την μία ηλικία στην άλλη θέλουν χρόνο και αποδοχή.
Ευχαριστούμε την κ. Λοράνδου για τις πληροφορίες.
follow us on twitter
