Υπάρχει ριζική θεραπεία για την άνοια;
Γράφει η Ζωή Αλεξούλη, Ψυχολόγος
Συνηθίζουμε να χρησιμοποιούμε τη λέξη παρέμβαση ή αντιμετώπιση, αφού η λέξη θεραπεία δυστυχώς- προς το παρόν τουλάχιστον- απέχει πολύ απο την πραγματικότητα των ασθενών με άνοια. Δεν υπάρχει κάποια αγωγή που να μπορεί να σταματήσει την εξέλιξη της νευρωνικής εκφύλισης που προκαλούν κάποιες αθένειες όπως η Αλτσχάιμερ.
Ωστόσο ευτυχώς πολυάριθμες μελέτες δείχνουν ότι με τη βοήθεια ενδεδειγμένων φαρμάκων μειώνεται η έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών, βελτιώνεται η λειτουργικότητα του ασθενούς, μειώνονται οι διαταραχές της συμπεριφοράς. Τα φάρμακα ουσιαστικά ενισχύουν τις άμυνες του εγκεφάλου και αντιμετωπίζουν τα συμπτώματα.
Κανένας όμως ασθενής με άνοια δεν παρουσιάζει την ίδια κλινική εικόνα με κάποιον άλλη ασθενή. Ο κάθε άνθρωπος είναι μια ολοκληρωμένη οντότητα, μία ύπαρξη μοναδική και χρήζει ιδιαίτερης αντιμετώπισης και εξατομικευμένης θεραπείας.
Η μη φαρμακευτική παρέμβαση έρχεται να ενισχύσει την υπάρχουσα φαρμακευτική αγωγή και να δώσει μια άλλη διάσταση για μια πιο ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της άνοιας.
Ειδικά εκπαιδευμένοι επαγγελματίες υγείας, εποπτεύουν και καθοδηγούν ασθενείς με άνοια, μέσα από μια σειρά δομημένων θεραπευτικών προγραμμάτων. Τα προγράμματα αυτά παρουσιάζουν ευελιξία αφού προσαρμόζονται στο νοητικό επίπεδο των ασθενών, έχουν συγκεκριμένους στόχους και περιλαμβάνουν μεγάλο αριθμό δραστηριοτήτων. Στόχος είναι η ενίσχυση της δράσης των φαρμάκων, και η βελτίωση του θεραπευτικού αποτελέσματος.
Οι βασικότερες μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις, για την ενίσχυση των νοητικών λειτουργιών των ατόμων με άνοια, η αποτελεσματικότητα των οποίων έχει τεκμηριωθεί με επιστημονικές μελέτες, είναι οι εξής:
Νοητική ενδυνάµωση, Λογοθεραπεία, Εργοθεραπεία, Ψυχοθεραπεία, Θεραπεία δι’ αναμνήσεων, Θεραπείες μέσω τέχνης, Φυσικοθεραπεία
Οι ασκήσεις νοητικής ενδυνάμωσης αφορούν στην ενδυνάμωση της μνήμης, της προσοχής, της γλωσσικής ικανότητας, των εκτελεστικών λειτουργιών και της λογικής σκέψης. Γίνονται είτε με μολύβι και χαρτί είτε μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή. Τα τελευταία χρόνια, η νοητική ενδυνάμωση με τη βοήθεια υπολογιστή εφαρμόζεται και στην Ελλάδα. Καθώς η νόσος εξελίσσεται και η νοητική έκπτωση επιδεινώνεται, αυτό που κρίνεται σημαντικό είναι η διατήρηση της λειτουργικότητάς του ασθενή σε σχέση με τις καθημερινές του δραστηριότητες καθώς και η εξασφάλιση ποιότητας στη ζωή του.
Ζωή Αλεξούλη, Ψυχολόγος