Ο εργατολόγος απαντά στις απορίες σας για τα δικαιώματά σας
Ο συνεργάτης του Γλυφάδα metropolitans, Εργατολόγος – Δικηγόρος Δημήτρης Μουσελίμης (www.e-syntaxi.gr) απαντά στις ερωτήσεις των αναγνωστών μας.
Ακολουθούν οι ερωτήσεις σας και ο απαντήσεις του ειδικού στο Κοινωνικοασφαλιστικό Δίκαιο, Συντάξεις και Εργατικό Δίκαιο, Δημήτρη Μουσελίμη (part 10):
ΕΡΩΤΗΣΗ 1η:
Έχω γεννηθεί στις 30/ 8/1956 και έχω ασφάλιση ΙΚΑ από το 1979. Υπολογίζω ότι μέχρι 31/12/2012 έχω 10150 ημερομίσθια. Μπορώ να αναγνωρίσω πλασματικό χρόνο από τα 2 τέκνα μου και από 2 έτη στρατό. Πότε μπορώ να βγω σε σύνταξη;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Στην περίπτωσή σας, όπως μας λέτε, έχετε 10150 ημερομίσθια μέχρι 31/12/2012. Για να συμπληρώσετε τις 10500 ημέρες ασφάλισης σας υπολείπονται 350 ημερομίσθια, τα οποία μπορείτε να συμπληρώσετε από αναγνώριση πλασματικού χρόνου παιδιών. Με την αναγνώριση θα έχετε τις απαιτούμενες από το νόμο 10500 ημέρες, ωστόσο για θεμελίωση το 2012 θα πρέπει συνολικά να έχετε 11100 ημερομίσθια για να βγαίνατε με βάση το προισχύσαν νομοθετικό καθεστώς σε ηλικία 59 ετών. Στην ερώτηση σας δεν μας διευκρινίζεται εάν συνεχίζεται εργαζόμενος ή εάν έχετε διακόψει την εργασία σας και πότε. Εάν συνεχίζετε εργαζόμενος για παράδειγμα μέχρι σήμερα με συνυπολογισμό της ασφάλισης το 2013, 2014, 2015 και 2016 συμπληρώνετε τις απαιτούμενες 11100 ημέρες εργασίας. Εάν έχετε σταματήσει τη δουλειά σας νωρίτερα θα πρέπει να εξετάσετε εάν συνυπολογίζοντας τα μετέπειτα του 2012 ένσημα σας μπορείτε να συμπληρώσετε τα 11100 ημερομίσθια. Στην περίπτωση που συμπληρώνετε τις 11100 ημέρες ασφάλισης επειδή συμπληρώνετε την ηλικία των 59 ετών στις 30/8/2015, ήτοι λίγες μέρες μετά την ψήφιση του Ν. 4336/2015, επηρεάζεστε από την αύξηση των ηλικιακών ορίων και πλέον μπορείτε να αιτηθείτε σύνταξη με τη συμπλήρωση της ηλικίας των 59 ετών και 5 μηνών.
ΕΡΩΤΗΣΗ 2η:
Είμαι γεννημένη στις 17/8/1959 και έχω ασφάλιση ανελλιπώς στο ΙΚΑ μέχρι σήμερα. Έχω μετρήσει ότι έως 31/12/2012 έχω πάνω από 10400 ημερομίσθια. Πότε μπορώ να συνταξιοδοτηθώ, δεδομένου ότι σε περίπου 1 μήνα η επιχείρηση που εργάζομαι θα κλείσει;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Όπως μας αναφέρετε αφού μέχρι 31/12/2012 έχετε 10400 ημέρες εργασίας τουλάχιστον θεωρώντας ότι κάθε έτος επικολλούσατε 300 ημέρες σημαίνει ότι μέχρι 31/12/2011 έχετε 10100 ημέρες εργασίας. Προκειμένου να συνταξιοδοτηθείτε με τις διατάξεις των 10.000 ημερομισθίων και έτος θεμελίωσης το 2011 ο νόμος ορίζει ότι θα πρέπει συνολικά να έχετε 10400 ημέρες εργασίας ώστε να βγαίνατε σε πλήρη σύνταξη σε ηλικία 58 ετών και σε μειωμένη σε ηλικία 56 ετών. Με συνυπολογισμό των ημερών εργασίας σας από το 2012 έως σήμερα υπερκαλύπτετε τις 10400 ημέρες ασφάλισης, όμως σχετικά με την ηλικία ως γεννηθείσα τον 8/1959 γίνεστε 58 ετών το 2017, ήτοι μετά την ψήφιση του Ν. 4336/2015, συνεπώς επηρεάζεστε από την αύξηση των ηλικιακών ορίων και πλέον μπορείτε να αιτηθείτε πλήρους σύνταξης σε ηλικία 61 ετών και 5 μηνών. Σχετικά με την μειωμένη σύνταξη συμπληρώσατε την ηλικία των 56 ετών, στις 17/8/2015, δηλαδή πριν την ψήφιση του Ν. 4336/2015, άρα έχετε ήδη θεμελιώσει δικαίωμα μειωμένης σύνταξης, την οποία μπορείτε να αιτηθείτε εφόσον έχετε και 100 ημέρες ασφάλισης κάθε έτος την πενταετία πριν το έτος υποβολής της αίτησης για σύνταξη.
ΕΡΩΤΗΣΗ 3η:
Έχω ασφάλιση στο ΤΕΒΕ και μέχρι τον 6/2014, οπότε και σταμάτησα να εργάζομαι έχω 34 έτη ασφάλισης. Είμαι γεννημένος τον 1/1956. Έχω 3 τέκνα και έχω υπηρετήσει και 2 έτη στο στρατό. Τι προβλέπεται συνταξιοδοτικά για τη δική μου περίπτωση;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Εφόσον έχετε μέχρι τον 6/2014 34 έτη ασφάλισης, σημαίνει ότι έως 31/12/2012 έχετε 32 έτη και 7 μήνες, για τη συμπλήρωση της 35ετίας σας λείπουν 2 έτη και 5 μήνες. Με αναγνώριση του χρόνου που λείπει από τα τέκνα σας (έχετε 3 τέκνα, μπορείτε να αναγνωρίσετε από αυτά ένα έτος από το πρώτο παιδί και δύο έτη για κάθε παιδί από το δεύτερο και μετά, μέγιστο όριο αναγνώρισης 5 έτη, ήτοι 60 μήνες) συμπληρώνετε την 35ετία, ο νόμος για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος το 2012 απαιτεί συνολικό χρόνο ασφάλισης 37 έτη. Με συνυπολογισμό της ασφάλισης σας το 2013 (1 έτος) και 5 μήνες το 2014, σας υπολείπονται για την συμπλήρωση της 37ετίας και 7 μήνες, τους οποίους μπορείτε να καλύψετε επίσης από τα τέκνα σας κατά τον τρόπο που αναλύσαμε. Έχοντας συμπληρώσει την 37ετία εξετάζουμε την ηλικία σας, γίνατε 60 ετών τον 1/2016, δηλαδή μετά την ψήφιση του Ν. 4336/2015 και άρα επηρεάζεστε από την αύξηση των ηλικιακών ορίων, οπότε μπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε σε ηλικία 60 ετών και 6 μηνών.
ΕΡΩΤΗΣΗ 4η
Είμαι γεννημένη τον 4/1954 και έχω στην ασφάλιση του ΙΚΑ μέχρι 31/12/2011 έχω περίπου 4900 ημέρες εργασίας. Συνεχίζω να εργάζομαι. Πότε μπορώ να βγω σε σύνταξη;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Σύμφωνα με τα στοιχεία που μας αναφέρετε και θεωρώντας ως δεδομένο ότι κάθε έτος έχετε 300 ημερομίσθια, σημαίνει ότι αφού μέχρι 31/12/2011 είχατε ήδη 4900 άρα μέχρι 31/12/2010 είχατε τις 4500 ημέρες ασφάλισης. Ως γεννηθείσα το 1954 συμπληρώσατε το 55 έτος της ηλικίας σας ήδη από το 2009. Εάν επαληθεύσετε ότι είχατε και 100 ένσημα κατά έτος την τελευταία πενταετία, τότε ανήκετε στην εξαίρεση του νόμου και διατηρείτε δικαίωμα για πλήρη σύνταξη σε ηλικία 60 ετών. Την ηλικία των 60 ετών την συμπληρώσατε ήδη από το 2014 και συνεπώς δεν επηρεάζεστε από την αύξηση των ηλικιακών ορίων και μπορείτε να καταθέσετε ανά πάσα στιγμή για σύνταξη.
ΕΡΩΤΗΣΗ 5η:
Έχω ασφάλιση στο ΤΕΒΕ μέχρι τον 5/2016 14 έτη και 2 μήνες. Πάσχω από β΄ομόζυγο μεσογειακή αναιμία με ποσοστό αναπηρίας 67%. Μπορώ να αιτηθώ σύνταξη με τις ειδικές κατηγορίες λόγω της πάθησης μου;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Στην περίπτωση σας εφόσον μας αναφέρετε ότι έχετε ασφάλιση στο ΤΕΒΕ ο νόμος απαιτεί να έχετε 15 έτη πραγματικής απασχόλησης προκειμένου να μπορέσετε να βγείτε σε σύνταξη άνευ ορίου ηλικίας με τις διατάξεις γήρατος ειδικών κατηγοριών. Συνεπώς πρέπει πρώτα να συμπληρωθεί η 15ετία και κατόπιν να προβείτε σε σχετικό αίτημα. Εάν είχατε ασφάλιση στο ΙΚΑ θα μπορούσατε ήδη να αιτηθείτε σύνταξης καθώς στο ΙΚΑ απαιτούνται 4050 ημερομίσθια και όχι 15ετία που απαιτείται στον ΟΑΕΕ.
ΕΡΩΤΗΣΗ 6η:
Έχω γεννηθεί τον Σεπτέμβρη του 1957, είμαι ασφαλισμένη στο ΙΚΑ από το 1979 και το 2012 είχα 9650 ένσημα σύμφωνα με την επίσημη καταμέτρηση του ΙΚΑ. Πότε μπορώ να βγω σε σύνταξη;
Είμαι μητέρα δύο ενηλίκων τέκνων και δουλεύω συνεχώς μέχρι και σήμερα στον ιδιωτικό τομέα.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Με εξαγορά 850 ημερών πλασματικού χρόνου από τα δύο τέκνα σας συμπληρώνετε τις απαιτούμενες 10500 ημέρες για συνταξιοδότηση με έτος θεμελίωσης το 2012 και τις 11100 ημέρες ασφάλισης συνολικά, καθώς εξακολουθείτε να εργάζεστε.
Σύμφωνα με τις προισχύουσες διατάξεις, θα μπορούσατε να συνταξιοδοτηθείτε σε ηλικία 59 ετών. Όμως καθώς συμπληρώνετε το απαιτούμενο όριο ηλικίας μετά την ψήφιση του νόμου και συγκεκριμένα τον Σεπτέμβρη του 2016, επηρεάζεστε από την αύξηση του ορίου ηλικίας και το νέο όριο ηλικίας συνταξιοδότησής σας είναι πλέον το 59ο και 9 μήνες.
ΕΡΩΤΗΣΗ 7η:
Ασφαλίστηκα πρώτη φορά στο ΙΚΑ το 1994 και στις 31/12/2015 είχα 6000 ένσημα. Έχω ένα τέκνο, που είναι 14 ετών. Μπορώ να βγω σε σύνταξη ως μητέρα ανήλικο και πότε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Κατ’ αρχήν πρέπει να σημειώσουμε ότι είστε νέα ασφαλισμένη καθώς υπαχθήκατε για πρώτη φορά στην ασφάλιση μετά την 1/1/1993. Σύμφωνα με τις προγενέστερες του ν.4336/2015 διατάξεις, από 1/1/2013 όριο ηλικίας για την λήψη πλήρους ή μειωμένης σύνταξης ως μητέρα με ανήλικο, είναι το 67ο και το 62ο έτος αντίστοιχα. Μετά την ψήφιση του νόμου 4336/2015 δεν τροποποιήθηκαν οι προϋποθέσεις και τα όρια ηλικίας. Έτσι, τη στιγμή που συμπληρώσατε το 2015 τα 6000 ένσημα και έχετε και ανήλικο τέκνο, τότε τα όρια ηλικίας διαμορφώνονται στο 62ο για την λήψη μειωμένης και 67ο για την λήψη πλήρους σύνταξης.
ΕΡΩΤΗΣΗ 8η:
Έχω γεννηθεί στις 30/3/1955 και είχα ασφάλιση στο ΙΚΑ την διετία 1973-1975 και έκτοτε ΤΕΒΕ μέχρι και 31/12/2012. Πότε μπορώ να καταθέσω αίτηση για σύνταξη;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Σύμφωνα με το όσα μας αναφέρετε, προκύπτει ότι έχετε αυτοτελές δικαίωμα από τον ΟΑΕΕ καθώς συμπληρώσατε 37 έτη ασφάλισης στις 31/12/2012. Καθώς είχατε συμπληρώσει την ηλικία των 60 ετών πριν την ψήφιση του νόμου τον Αύγουστο του 2015,δεν επηρεάζεστε από την αύξηση του ορίου ηλικίας και έχετε ήδη θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα το οποίο μπορείτε να ασκήσετε οποτεδήποτε.
ΕΡΩΤΗΣΗ 9η:
Έχω γεννηθεί το 1967 και είμαι ασφαλισμένος από το 1985 στο ΙΚΑ μέχρι και σήμερα. Είμαι έγγαμος με 2 παιδιά και έχω υπηρετήσει 24 μήνες στο στρατό. Πότε μπορώ να βγω με μειωμένη σύνταξη και πότε με πλήρη;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Σύμφωνα με τα δεδομένα που μας δίνετε ακόμα και αν τα ένσημα σας ήταν 300 ανά έτος εργασίας, δεν φαίνεται να μπορείτε να συμπληρώσετε 10.500 ημέρες ασφάλισης αναδρομικά για το 2012 ακόμα και με αναγνωρίσεις πλασματικού χρόνου. Έτσι σύμφωνα με τις διατάξεις του νέου νόμου θα μπορείτε πλέον να συνταξιοδοτηθείτε στην ηλικία των 62 ετών με συνολικά 40 έτη ή 12000 ημέρες ασφάλισης. Επίσης υπάρχει η δυνατότητα μειωμένης σύνταξης με τη συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας σας με 15 έτη ή 4500 ημέρες ασφάλισης, όμως το ποσοστό της μείωσης θα είναι ιδιαίτερα αυξημένο.
ΕΡΩΤΗΣΗ 10η:
Είμαι 51 ετών, έχω ασφαλιστεί στο ΙΚΑ από το 1985 και έχω 5700 περίπου ένσημα στο ΙΚΑ μέχρι το τέλος του 2011. Από το 2009 είμαι χήρος και έχω και ένα ανήλικο τέκνο, ηλικίας τώρα 15 ετών. Θα ήθελα να μου πείτε αν δικαιούμαι να λάβω σύνταξη και πότε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Ως χήρος πατέρας, πριν από την ψήφιση του νόμου μπορούσατε να συνταξιοδοτηθείτε με έτος θεμελίωσης το 2011 σε ηλικία 52 ετών με μειωμένη σύνταξη και 57 ετών με πλήρη. Επειδή όμως δεν είχατε συμπληρώσει τα εν λόγω όρια ηλικίας πριν την ψήφιση του ν. 4336/2015, το όριο ηλικίας για την περίπτωσή σας αλλάζει και θα μπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε σε ηλικία 58 ετών και 5 μηνών με μειωμένη σύνταξη και στα 67 με πλήρη.
Ο συνεργάτης του Γλυφάδα metropolitans, Εργατολόγος – Δικηγόρος Δημήτρης Μουσελίμης (www.e-syntaxi.gr) απαντά στις ερωτήσεις των αναγνωστών μας.