ΡΩΤΗΣΑΜΕ ΤΗ ΣΟΦΙΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ: «Σε σωστή ώρα νυχτώνει;»
… και δείτε τί μας απάντησε παρακάτω, στην πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη που παραχώρησε στο Γλυφάδα metropolitans:
Γ.m.: Κα Δημοπούλου σας καλωσορίζουμε ξεκινώντας με την πρώτη μας εύλογη απορία: Πώς η γυναίκα που κάνει σταδιοδρομία σε ένα κατεξοχήν τεχνοκρατικό επάγγελμα όπως αυτό του πολιτικού μηχανικού, μπορεί παράλληλα ως συγγραφέας πια, να καταπιάνεται με θέματα που άπτονται της σκληρής καθημερινότητας και μάλιστα με τόση ευαισθησία;
Σ.Δ.: Η συγγραφή υπήρχε στη ζωή μου πολύ πριν τις σπουδές μου και την επαγγελματική μου σταδιοδρομία. Το αντίθετο θα έπρεπε να αναρωτηθεί κανείς μάλιστα· πώς μια γυναίκα που καταπιάνεται με τη συγγραφή αποφάσισε να ασκεί ένα τέτοιο επάγγελμα; Η αλήθεια είναι πως και οι δυο φύσεις μου, η ευαίσθητη και η τεχνοκρατική, συμπληρώνουν η μια την άλλη και δεν έρχονται σε σύγκρουση. Μέσω της δουλειάς μου δομώ τον κόσμο που με περιβάλλει, ενώ με τη συγγραφή τον αποδομώ και φτιάχνω έναν καινούριο, όπως εγώ τον φαντάζομαι. Οι θετικές μου σπουδές εκφράζουν την ορθολογιστική όψη του εαυτού μου, όσο η συγγραφή εκφράζει την ανάγκη μου να ονειρεύομαι. Στην συγγραφή λοιπόν με ώθησε η ανάγκη μου να πετύχω την ισορροπία μου ανάμεσα στο εξωτερικό και το εσωτερικό, ανάμεσα στη λογική και το συναίσθημά μου.
Γ.m.: Με αφορμή την ιστορία του πρόσφατου μυθιστορήματός σας, η οποία διαδραματίζεται στην Πάτρα, θα θέλαμε να σας ρωτήσουμε εάν κατάγεστε από εκεί και πού διαμένετε;
Σ.Δ.: Πράγματι, η καταγωγή μου είναι από ένα χωριό λίγα χιλιόμετρα έξω από την Πάτρα. Γεννήθηκα στην Αθήνα, αυτό όμως το χωριό είναι η γενέτειρα των γονιών μου και έχω εκεί πολλούς φίλους και συγγενείς. Μένω εδώ, στα νότια προάστια, ένα κομμάτι της καρδιάς μου όμως νιώθω πως ανήκει εκεί.
Γ.m.: Έχετε γράψει αρκετά μυθιστορήματα όπως το «Lapis lazuli, η πέτρα που λείπει» και «Άλμα θα πει ψυχή». Οπότε ήρθε η ώρα να μας πείτε και μας: «Σε σωστή ώρα νυχτώνει;»
Σ.Δ.: Πάντα νυχτώνει στη σωστή ώρα ή τουλάχιστον έτσι πρέπει να συμβαίνει. Το νέο αυτό βιβλίο λοιπόν είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα με έντονη πλοκή και πολλά συναισθήματα. Η ιστορία εκτυλίσσεται στα τέλη του 19ου ως τις αρχές του 20ου αιώνα και αναφέρεται σε δυο οικογένειες, σε δυο αδερφές που οι ζωές τους χωρίστηκαν και που δεν έπαψε να αναζητά η μια την άλλη. Πίσω από το μύθο στέκει η ιστορία της Ελλάδας που έζησε τότε μια μεγάλη οικονομική κρίση, αντίστοιχη με τη δική μας τη σύγχρονη.
Γ.m.: Τι ήταν εκείνο που σας ενέπνευσε να γράψετε αυτό το βιβλίο και επίσης, θεωρείτε ότι η ζωή αποφασίζει στη σωστή ώρα την έκβαση της κάθε ιστορίας;
Σ.Δ.: Η ιδέα προέκυψε όταν διάβασα ένα μεγάλο όγκο οικογενειακής αλληλογραφίας εκείνης της εποχής, που είχα την τύχη να φθάσει στα χέρια μου. Μέσα από εκείνα τα γράμματα ζωντάνεψαν τα πρόσωπα, οι σχέσεις τους και τα συναισθήματα των ανθρώπων που έζησαν τότε την αντίστοιχη οικονομική κρίση. Η φαντασία μου γέμισε τα κενά κι έφτιαξε την πλοκή που θα απέδιδε αυτό που ήθελα εγώ να πω· πως η ζωή η ίδια δίνει την τελική έκβαση των ιστοριών των ανθρώπων όταν και όπως εκείνη αποφασίζει πως πρέπει. Ακόμα και αν κάποιες ιστορίες πρέπει να κλείσουν χρόνια μετά.
Γ.m.: Πόσα αντίτυπα έχουν πωληθεί και πού βασίζεται η ιστορία του;
Σ.Δ.: Το βιβλίο βρίσκεται ήδη στη δεύτερη έκδοση και προχωρά προς την τρίτη του ανατύπωση. Έχει αγαπηθεί από τον κόσμο λόγω των συναισθημάτων που περικλείει, της πλοκής του και του ότι καθένας μπορεί να βρει παραλληλισμό με το σήμερα και να ανακαλύψει ένα κομμάτι από τον εαυτό του. Η αγάπη του αναγνωστικού κοινού φαίνεται και από το γεγονός πως έχει ήδη προταθεί για τα βραβεία του αναγνωστικού κοινού στο διαγωνισμό που διοργανώνουν τα βιβλιοπωλεία Public. Αναφέρεται, όπως σας είπα, στην ιστορία δυο αδερφών που ζουν η μια στην Πάτρα σε ένα περιβάλλον αστικό και εύπορο και η άλλη στην αχαϊκή επαρχία με τις ζωές τους να μπλέκονται ολοένα και περισσότερο, όλο και πιο δραματικά, αγνοώντας η μια την ύπαρξη της άλλης. Μέσα από την αναβίωση εκείνης της μακρινής εποχής, θέλησα να δείξω πως η ιστορία κάνει κύκλους κι εμείς πρέπει να παίρνουμε από αυτήν τα διδάγματα και τη δύναμη να αντιμετωπίσουμε το μέλλον με αισιοδοξία.
Γ.m.: Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η γυναίκα στην πλοκή αυτού του μυθιστορήματος;
Σ.Δ.: Οι δυο κεντρικές ηρωίδες του βιβλίο είναι τελείως διαφορετικοί χαρακτήρες που μέσα από τη διαφορετικότητά τους αναδεικνύουν τη γυναικεία φύση και τις αντοχές της. Οι γυναίκες του βιβλίου παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας, γιατί είναι ο χαρακτήρας και οι αποφάσεις τους που κατευθύνουν την πλοκή. Οι ψυχικές τους δυνάμεις και οι αντοχές τους είναι αυτές που κρατούν όρθιους τους ανθρώπους γύρω τους, όταν φαίνεται πως όλα καταρρέουν.
Γ.m.: Τι είναι αυτό που σας εμπνέει και σας παροτρύνει να συνεχίζετε το γράψιμο;
Σ.Δ.: Η γραφή είναι ο τρόπος που έχω να επικοινωνώ με τον κόσμο και ο πιο αποτελεσματικός για μένα για να εκφράζω τις σκέψεις και τα συναισθήματά μου. Όταν γράφω, είμαι σε επαφή με το μέσα εαυτό μου, τον κατανοώ κι έτσι κατανοώ και την ανθρώπινη φύση. Η ανάγκη μου για έκφραση λοιπόν είναι αυτή που με ωθεί μόλις τελειώνω ένα βιβλίο να καταπιάνομαι με ένα καινούριο. Ψυχαναλύω, ψυχαναλύομαι και προχωρώ.
Γ.m.: Πόσο χρόνο χρειαστήκατε για να ολοκληρώσετε το «Σε σωστή ώρα νυχτώνει» και πότε να περιμένουμε την επόμενη συγγραφική σας έκπληξη;
Σ.Δ.: Χρειάστηκαν δυο χρόνια συνεχούς και προσεκτικής δουλειάς, πολλές φορές ολοήμερης. Όλα τα ιστορικά περιστατικά έπρεπε να ελεγχθούν και να στηθεί ένα σκηνικό μιας εποχής που εγώ δεν την γνώριζα και που δεν είχα άμεσες μαρτυρίες γι΄ αυτήν. Ευχαριστήθηκα πάντως όλη αυτή την ερευνητική και συγγραφική διαδρομή, πλούτισα τις γνώσεις μου, αλλά και τον συναισθηματικό μου κόσμο. Γι’ αυτό και μόνο ο κόπος είχε αξία. Έχω ήδη αρχίσει να γράφω ένα καινούριο βιβλίο, που αναφέρεται σε μια ιστορία λίγο πιο σύγχρονη. Εκτυλίσσεται στη δεκαετία του ’70 και είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα με επίσης πλούσιο ιστορικό φόντο και έντονη πλοκή. Έχω όμως αρκετή ακόμα δουλειά να κάνω πάνω σε αυτό, οπότε θα ξαναμιλήσουμε στο μέλλον.
Λίγα λόγια για το βιβλίο:
Όταν αυτό το βιβλίο έφτασε στα χέρια μου για να το αξιολογήσω, έμεινα άφωνη από την πλοκή, το λογοτεχνικό ύφος, τις ανατροπές.
Το βιβλίο της πάει εξαιρετικά σε πωλήσεις κι όλο το καλοκαίρι βρισκόταν στην κορυφής της λίστας των best seller στο Κυριακάτικο ΒΗΜΑ. Μάλιστα μέσα στον Ιούλιο έκανε κι επανέκδοση.
Εκτός αυτού, η ιστορία βασίζεται σε αληθινές επιστολές 130 ετών, που βρέθηκαν στα χέρια της συγγραφέως.
Είναι ένα βιβλίο γραμμένο με θηλυκή ματιά, που αντανακλά το ρόλο και την παρουσία της γυναίκας εκείνης της εποχής, με όλα τα πάθη, τα λάθη, τα θέλω και τα μη, της κοινωνίας κι όχι μόνο, το οποίο και είναι ένα πολύ ελκυστικό θέμα πιστεύω:
Πάτρα, 1889. Δύο οικογένειες, δύο γυναίκες αντιμέτωπες με τη Μοίρα τους και την Ιστορία.
Η οικογένεια του σταφιδέμπορου Καραμάνου υποδέχεται με χαρά το νέο, υιοθετημένο μέλος της. Η όμορφη Χρυσάνθη Καραμάνου και η παραμάνα φροντίζουν το μωρό με λατρεία. Οι καλές εποχές όμως γρήγορα τελειώνουν· το εμπόριο της σταφίδας παρακμάζει· τα πριμαρόλια μένουν δεμένα στο λιμάνι· οι ταραχές δεν έχουν τέλος· ο θάνατος της Χρυσάνθης βυθίζει τους αγαπημένους της στο πένθος…
Σ’ ένα χωριό έξω από την Πάτρα, η Μυγδαλιά και η οικογένειά της πασχίζουν να επιβιώσουν, καθώς η σταφίδα στην οποία στηρίζονται μένει στα αζήτητα. Θα δανειστούν από έναν τοκογλύφο, μα δεν θα μπορέσουν να ξεπληρώσουν το δάνειο, κι η ζωή τους θα αλλάξει ριζικά. Ενώ η αδελφή της Μυγδαλιάς, αποκομμένη από την οικογένεια, θα παντρευτεί έναν άνθρωπο σκοτεινό κι αμφιλεγόμενο, και θα μπει σε έναν άλλο κόσμο, με τον οποίο η τελευταία έχει ήδη συγκρουστεί.
Οι δύο οικογένειες, στον ανελέητο χορό της μοίρας, άλλοτε συγκλίνουν κι άλλοτε αποκλίνουν. Την τελική έκβαση της ιστορίας τους θα αποφασίσει η ζωή, έτσι όπως μόνο εκείνη ξέρει να αποφασίζει — και πάντα στη σωστή ώρα, ούτε λεπτό νωρίτερα.
Μην το προσπεράσετε. Θα είναι ένα από τα βιβλία-έκπληξη της χρονιάς.
Για το Γλυφάδα metropolitans
Άντα Θωμά, Creative media