Μάς ενημερώνει η ΕΛΕΝΗ ΔΕΝΑΞΑ, Ψυχολόγος

Είναι αλήθεια πως οι Πανελλήνιες εξετάσεις αποτελούσαν ανέκαθεν μία αγχογόνο περίοδο για τα παιδιά. Οι μαθητές αισθάνονται κατά τη διάρκεια αυτών πως καλούνται να αποδείξουν, τόσο στον εαυτό τους όσο και στον περίγυρό τους, τί αξίζουν.

 

Η μόνη διαφορά σήμερα εν συγκρίσει με το παρελθόν είναι πως οι νέοι πέρα από το στόχο που έχουν θέσει έχουν να σκεφτούν επιπλέον, τον αντίκτυπο που θα έχει η οικονομική κρίση στις σπουδές τους, την ανασφάλεια για το μέλλον τους, τις συνεχείς κοινωνικοοικονομικές αλλαγές… έχουν να σκεφτούν τα όνειρά τους!!

Όλα αυτά εντείνουν την ανησυχία τους κατά τη διάρκεια των Πανελληνίων. Είναι αποδεκτό, πως το άγχος γενικά μπορεί να φανεί βοηθητικό, όταν αναγκάζει το άτομο να βρίσκεται σε ετοιμότητα, έτσι ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει μία δύσκολη κατάσταση. Τί γίνεται όμως όταν αδυνατεί να το διαχειριστεί και αυτό επιδρά αρνητικά στη λειτουργικότητα του;

Συχνά οι ενήλικες φαίνεται να πιστεύουν πως τα παιδιά δεν έχουν ούτε ανησυχίες ούτε προβλήματα. Αυτό είναι λάθος, αφού είναι γνωστό πως από τα πρώτα κιόλας στάδια της ζωής τους βιώνουν έντονο άγχος. Το γεγονός ότι καλούνται να αντιμετωπίσουν καινούριες και άγνωστες καταστάσεις καθώς μεγαλώνουν συμβάλλει στην αύξηση της ανασφάλειάς τους για το αν θα καταφέρουν να τα βγάλουν πέρα. Μία τέτοια περίπτωση είναι και οι Πανελλήνιες.

  ”Τί θα γίνει αν δεν τα καταφέρω;”,

σκέφτονται χωρίς βέβαια να έχουν στο μυαλό τους πως υπάρχουν και εναλλακτικές λύσεις. Είναι δύσκολο να αντιληφθούν πως σε αυτή τη φάση της ζωής τους, κρίνεται το αποτέλεσμα μίας προσπάθειας και όχι όλη τους η ζωή. Γι΄ αυτούς ακριβώς τους λόγους από πολύ μικρή κιόλας ηλικία είναι σημαντικό να αναπτύσσουν το αίσθημα της αυτοεκτίμησης, έτσι ώστε μεγαλώνοντας να μπορούν να διαχειρίζονται τις αποτυχίες τους συνεχίζοντας την προσπάθειά και εμπιστευόμενοι τις δυνατότητές τους.

Βασικό ρόλο σε αυτό παίζουν οι γονείς. Οι νέοι έχουν ανάγκη να νιώσουν την αποδοχή και την εμπιστοσύνη προς το πρόσωπό τους, ακόμα και όταν κάνουν λάθη. Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουν πως η επιτυχία στη ζωή δε μετριέται με το πόσο καλούς βαθμούς παίρνουν στο σχολείο, με το κατά πόσο πετυχαίνουν στις εξετάσεις και σίγουρα δεν αποδεικνύει το αν αξίζει ή δεν αξίζει κανείς σαν άνθρωπος.

Τα εφόδια που θα αποκομίσουν από το πανεπιστήμιο είναι σίγουρα ένα μέσο για να βελτιώσουν τη ζωή τους, αλλά σε καμία περίπτωση δεν εξασφαλίζουν απαραίτητα επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία στο μέλλον. Θα ήταν πολύ βοηθητικό λοιπόν, αν πρώτα οι ίδιοι οι γονείς μπορούσαν να αντιληφθούν, πως οι εξετάσεις δεν είναι ούτε η αρχή ούτε το τέλος. Τότε μόνο θα μπορέσουν να το μεταδώσουν και στα παιδιά τους. Διαφορετικά, είναι εκείνοι που συμβάλλουν ασυνείδητα στο να εντείνουν την αγωνία τους.

Μιλώντας διαρκώς γι’ αυτό, είτε πριν είτε μετά τις εξετάσεις, κάθε άλλο παρά τα βοηθούν. Αυτό που πρέπει να γνωρίζουν είναι πως οι νέοι σε δύσκολες και πιεστικές περιόδους, όπως αυτή των Πανελληνίων, έχουν ανάγκη να τους ακούνε όταν θέλουν εκείνοι να μιλήσουν. Αυτή είναι η στιγμή που οι γονείς είναι καλό να είναι παρόντες, χωρίς να πρέπει να έχουν πάντα μία λύση, αλλά ενθαρρύνοντάς τα, να μοιραστούν μαζί τους αυτό που τα απασχολεί, τους φόβους και τις ανησυχίες τους. Έχοντας κάποιον τον οποίο μπορούν να εμπιστευτούν και να μοιραστούν τις σκέψεις τους τα παιδιά αισθάνονται ασφάλεια. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε λοιπόν, πως τα παιδιά που νιώθουν σίγουρα για τον εαυτό τους βιώνουν λιγότερο άγχος, συγκριτικά με αυτά που έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση.

Εξάλλου σύμφωνα και με έρευνες η αποτυχία μπορεί να είναι χρήσιμη αν κανείς την επεξεργαστεί σωστά, αφού μπορεί να αποτελέσει έναν καλό οδηγό για το μέλλον σε αυτόν που απέτυχε.