Αριάδνη Λοράνδου: Ο Πόνος διαρκεί για μια ζωή
|| ΚΑΘΕ ΤΕΤΑΡΤΗ ||
Γράφει η Λοράνδου Α. Αριάδνη
Ψυχολόγος
Μέρα με τη μέρα έρχεται και ζητά παγωτό. Ποτέ δεν χαμογελά ακόμα κι αν ζητά κάτι τόσο γευστικό και παιδικό όσο το παγωτό. Να πω την αλήθεια, κανένα συναίσθημα δεν γίνεται φανερό στην έκφραση του προσώπου του. Συνεχώς επιφυλακτικός, φοβισμένος και απόμακρος προσπαθεί πρώτα να φωτογραφίσει τις αντιδράσεις των άλλων και μετά μιλά επίσης φοβισμένα και σιγανά. Αν υπάρχει παγωτό, το παίρνει και εξαφανίζεται.
Αυτά είναι τα χαρακτηριστικά ενός μικρού παιδιού εφτά (7) ετών. Ένα παιδί αποτραβηγμένο από το κοινωνικό πλαίσιο, ένα παιδί μόνο του! Όμως βλέποντας το, θαρρείς πως υπάρχει ένα αγρίμι μέσα του έτοιμο όχι να ημερεύσει αλλά να επιτεθεί. Ίσως θυμωμένο άρα και πληγωμένο. Ένα κακοποιημένο παιδί όπου έχει δεχτεί βάναυση συμπεριφορά.
Η σωματική (χαστούκισμα, χτύπημα), η σεξουαλική (χάδια, σεξουαλική επαφή), η παραμέληση (έλλειψη φροντίδας, στέγης, τροφής), η ψυχολογική (αποτυχία αποδοχής και ασφάλειας) κακοποίηση, δημιουργεί ματαίωση στο παιδί, το οποίο με τη σειρά του μετατοπίζει αυτό το βάρος του θυμού του στους άλλους εκδηλώνοντας έτσι αντικοινωνικά και επιθετικά συναισθήματα.
Το κακοποιημένο παιδί αδυνατεί να έχει πρόσβαση στα δικά του συναισθήματα καθώς και να τα ρυθμίζει. Τα αγόρια ως επί το πλείστον, έχουν επιθετικότητα, αδυναμία συμμόρφωσης. Τα κορίτσια έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και κατάθλιψη. Ένα παιδί δεν μπορεί παρά να αναπτύξει αυτά τα χαρακτηριστικά από τη στιγμή που τα πρόσωπα φροντίδας αδιαφορούν και είναι αναξιόπιστα ως προς αυτό και τις ανάγκες του. Το παιδί που θα υποστεί οποιαδήποτε κακοποίηση υποθέτει ότι οι άλλοι, αν όχι όλοι, έχουν αρνητικές προθέσεις προς αυτό, επομένως του αξίζει μία αρνητική συμπεριφορά. Ως αποτέλεσμα, κρυσταλλώνονται (σαν να είναι σε γυάλα) κοινωνικά με το να μην έχουν φίλους αλλά και με το να έχουν φτωχές διαπροσωπικές σχέσεις… κοινωνική απόσυρση.
Είναι τόσο τρομακτική ή θα μπορούσε κανείς να πει «τρομοκρατική» η κακοποίηση, όπου το παιδί δεν μπορεί να παραμείνει μέσα στον εαυτό του για όσο αυτή διαρκεί. Για να επιβιώσει λοιπόν από τον πόνο, χάνει την αίσθηση της ταυτότητας του και ταυτίζεται με τον «βασανιστή» του. Δημιουργείται ένας άλλος εαυτός ή ψεύτικος με πολλές τρωτότητες και με μακροπρόθεσμες συνέπειες. Είναι θέμα Επιβίωσης!
«Αν αυτοί που με φροντίζουν είναι βάναυσοι, τότε και όλοι οι υπόλοιποι είναι έτσι, γι’ αυτό και εγώ θα επαγρυπνώ και θα ελέγχω τα πάντα. Αυτό έχω μάθει, αυτό έχω δει, αυτό θα κάνω». Κάθε είδους κακοποίηση παραβιάζει την αίσθηση αξίας του παιδιού και εδώ μπαίνει φρένο, κανείς μα κανείς δεν έχει αυτό το δικαίωμα. Το κακοποιημένο παιδί ίσως διαρκέσει για μια ολόκληρη ζωή ασχέτως εάν ψήλωσε, μεγάλωσε. Ο πόνος είναι τόσο επίμονος που φθείρει κάθε πτυχή του εαυτού, δημιουργεί θυμό, θλίψη και ένα ατελείωτο αδιέξοδο. Κάθε παιδί χρειάζεται τη δύναμη της ύπαρξης, της ταυτότητας, της πράξης, βασικών επιδεξιοτήτων για να επιβιώσει.
Ας μην εστιάσουμε στην λέξη «κακοποίηση» ως τίτλο, αλλά στα χαρακτηριστικά ενός παιδιού που βιώνει κάτι επίπονο.
Γέννησε και γαλούχησε, να ‘χεις, αλλά μην κατέχεις!
Ευχαριστούμε την ψυχολόγο Λοράνδου Α. Αριάδνη