Πού οφείλονται τα ακραία καιρικά φαινόμενα
Του Κοσμά Ζακυνθινού
kzakinthinos@pegasus.gr
Oλοένα και περισσότερο αντιμέτωπη με ακραία καιρικά φαινόμενα βρίσκεται η Ευρώπη, όπως έντονες και συχνές πλημμύρες, ξηρασίες, καταιγίδες και έντονα κύματα καύσωνα, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής όπως επισημαίνει σε έκθεση του ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της μελέτης, σχετικά με τις τελευταίες τάσεις και προβλέψεις για την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της σε όλη την Ευρώπη την οποία εκδίδει ανά τετραετία, οι παρατηρούμενες αλλαγές στο κλίμα ήδη έχουν ευρύτατες επιπτώσεις στα οικοσυστήματα, την οικονομία, την ανθρώπινη υγεία και την ευημερία στην Ευρώπη.
Μάλιστα, σύμφωνα με την έκθεση, τις τρεις τελευταίες δεκαετίες τα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν στοιχίσει στην Ευρώπη περισσότερα από 300 δισ. ευρώ, ενώ έχουν χαθεί περισσότερες από 85.000 ζωές.
‘Θα συνεχιστεί για πολλές δεκαετίες ακόμα’ η αλλαγή του κλίματος όπως επεσήμανε ο επικεφαλής του Οργανισμού, Hans Bruyninckx, προσθέτοντας ότι η κλίμακα των επιπτώσεών της θα εξαρτηθεί ‘από την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής παγκόσμιων συμφωνιών μας για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου’.
Στις προθέσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, είναι να διατηρήσει το στόχο για ετήσιες επενδύσεις 20 δις. ευρώ, όσον αφορά την κλιματική αλλαγή, για τα επόμενα πέντε χρόνια, όπως ανακοίνωσε πρόσφατα το τραπεζικό ίδρυμα.
Η ΕΤΕπ, αποτελεί το μεγαλύτερο δημόσιο μη κερδοσκοπικό τραπεζικό ίδρυμα μακροπρόθεσμων επενδύσεων, και μέτοχοι του είναι τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι σχετικές με τη κλιματική αλλαγή δανειοδοτήσεις αποτελούν ήδη, το ένα τέταρτο του συνόλου των δανείων της τράπεζας, φτάνοντας τα 19 από τα συνολικά 83,8 δισ. ευρώ που εκταμιεύτηκαν.
‘Οι Ευρωπαίοι πρέπει να οδηγήσουμε τον ελεύθερο κόσμο ενάντια στον σκεπτικισμό για την σπουδαιότητα της κλιματικής αλλαγής’ είπε σε συνέδριο στις Βρυξέλλες ο πρόεδρος της τράπεζας Βέρνερ Χόγιερ.
Αν και δεν έγινε άμεση αναφορά στον Τραμπ, είναι γνωστό ότι ο Αμερικανός πρόεδρος έχει υποσχεθεί να ενισχύσει τους παραγωγούς πετρελαίου, φυσικού αερίου, και άνθρακα, εν μέρει περιορίζοντας τις νομοθετικές ρυθμίσεις για την εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα. Έχει προτείνει την απομάκρυνση των ΗΠΑ, από τη συνθήκη για τη κλιματική αλλαγή, που υπογράφτηκε στο Παρίσι το 2015, αποκαλώντας τη, ‘υπερβολικά ακριβή’ για την αμερικανική βιομηχανία.
Την ίδια στιγμή, ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός ανακοινώνει ότι το 2016 η μέση θερμοκρασία έφτασε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, σε ιστορικό υψηλό.
Ο Hoyer είπε, ότι η τράπεζα θα διατηρήσει τους φιλόδοξους στόχους για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής: ‘Σκοπεύουμε να χρηματοδοτήσουμε επενδύσεις ύψους 100 δις. ευρώ, τη μεγαλύτερη σχετική συνεισφορά από οποιοδήποτε ίδρυμα παγκοσμίως’.
Σεισμικές δονήσεις
Ταυτόχρονα, σε πολλές περιπτώσεις η υπερθέρμανση του πλανήτη συνδέεται και με γεωλογικά φαινόμενα. Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Γεωλογικών Επιστημών της Ταϊπέι που δημοσιεύτηκε το 2009 στο επιστημονικό περιοδικό ‘Nature’, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι τυφώνες, που εμφανίζονται ακόμα συχνότερα και ακόμα πιο ισχυρά σε ορισμένες περιοχές του πλανήτη, μπορεί να προκαλέσουν μικρές σεισμικές δονήσεις.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρ Τσι Τσινγκ Λιού, επικεντρώθηκαν στην περίπτωση της Ταϊβάν, όπου παρατηρήθηκε ότι η μειωμένη ατμοσφαιρική πίεση που παρατηρείται κατά την διάρκεια των τυφώνων που κάνουν το πέρασμά τους από την περιοχή, είναι αρκετή για να κάνει ευκολότερη την κίνηση των ρηγμάτων, με αποτέλεσμα να σημειώνονται περισσότεροι σεισμοί. Την ίδια στιγμή βέβαια, η έντονη βροχόπτωση λειτουργεί προστατευτικά ώστε οι σεισμοί είναι λιγότεροι ισχυροί από ότι θα περίμενε κανείς. Μετά το πέρας τους όμως, οι πλημμύρες μπορούν να προκαλέσουν πολύ μεγαλύτερους σεισμούς.
Είναι πιθανό οι πλημμύρες να μειώνουν το βάρος που ‘σηκώνει’ κάποιο ρήγμα, με αποτέλεσμα αυτό να μπορεί να κινηθεί ευκολότερα, προκαλώντας και πάλι σεισμούς. Η βρετανική εφημερίδα επικαλείται μάλιστα καθηγητή από το Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι, ο οποίος εξηγεί ότι οι μεγάλοι σεισμοί τείνουν να έπονται ενός τυφώνα ή ανεμοστρόβιλου. Σαν παράδειγμα φέρνει μάλιστα τον σεισμό που χτύπησε την Αϊτή το 2010, με αποτέλεσμα να χάσουν την ζωή τους 220.000 άνθρωποι.
Μέσα σε αυτή την αλυσίδα φυσικών καταστροφών, τα ηφαίστεια δεν θα μπορούσαν να παραμείνουν ανεπηρέαστα. Επί παραδείγματι, έχει παρατηρηθεί ότι στη νήσο του Μοντσερράτ στην Καραϊβική, οι έντονες βροχοπτώσεις ακολουθούνται από εκρήξεις ηφαιστείων. Αυτό συμβαίνει γιατί η στάθμη του νερού τείνει να ανεβαίνει, με αποτέλεσμα η λάβα να πιέζεται προς τα έξω, όπως ακριβώς η οδοντόπαστα βγαίνει από την συσκευασία της.
